Στιχοι - Μουσικη... σημειωσατε διπλο

Οι παρακατω ερωτησεις απευθυνονται σε νεαρες κουλτουριαρες χαζογκομενες.

Καθως και σε ρομαντικους χιπστεραδες που θελουν να ριξουν τις εν λογω νεαρες κουλτουριαρες χαζογκομενες.

-Ακους Μουζουρακη;; Και τον αποκαλεις και ποιοτικο;

Γιατι;

-Ησουν απο αυτους που ψηφισαν η Βισση να παει με το “Εverything” στη Eurovision;

Τι του βρηκες;;

-Τα αγγλικα σου ειναι σαν τα ελληνικα του Ογκουνσοτο, αλλα εχεις γεμισει fb status, θρανια, και χεστρες με ολη τη στιχουργια των Placebo;

Πως και τα αποστηθιζεις αυτα, αντι να ανοιξεις κανα βιβλιο να παρεις σιγουρο Proficiency;

Αν η απαντηση σου σε ολα αυτα ηταν:

«Γιατι αυτη τη μουσικη γουσταρω να ακουω!!»

Τοτε ΔΕΝ θα συμφωνησω μαζι σου. Αλλα θα σεβαστω το αξιολυπητο μουσικο σου αφτι, και θα χαρω με τη χαρα που σου προκαλει το θαυμα της μουσικης.

Το 90% των κουλτουριαρεων ωστοσο, απανταει σε παρομοιες ερωτησεις ως εξης:

«Μα δεν ακους το στιχο ρε αναισθητε;; Τι σοι μουσικοφιλος εισαι αν δεν προσεχεις αυτα τα λογια, που το νοημα τους σε ταξιδευει μεσα στους αιθερες της αγνης τεχνης, περνωντας ενα μυνημα προς την νεολαια, εκφραζοντας με ρομαντικη ποιηση, την αγαπη, τον ερωτα, απο τους στιχους που σε ωθουν στη ροδοκιτρινη αβυσσο της νοσταλγιας, μεσα απο τα ποδηλατα της αισιοδοξιας [.........] και περασε ενα ψυγειο και τα εβαψε ολα μπλε.»

Το ιδιο ισχυει και για τους επικριτες τραγουδιων: Γιατι ειναι και καλα μαπα το τραγουδι; Γιατι δεν εχει ρομαντικο στιχο, γιατι τα δικαιωματα ειναι κλεμμενα, γιατι ο τραγουδιστης ειναι gay, γιατι ο παραγωγος βιαζει κατσικες, κ.ο.κ.

Ακου χρυση μου....

Οταν κριτικαρεις ενα τραγουδι, και αναφερεσαι σε οποιαδηποτε παραμετρο εκτος απο τη μουσικη, τοτε πως θες να παρω στα σοβαρα την κριση σου;;

 

Δεν υπαρχει μελωδια;; Δεν υπαρχουν αλλαγες;; Δεν υπαρχει ενορχηστρωση;; Δεν υπαρχουν πιανα, βιολια, μπασα, τυμπανα, κλαρινα, κιθαρες, ηλεκτρικες κιθαρες, συνθεσαϊζερς;; Γιατι δεν μου τα αναφερεις αυτα, ενω εχεις το κομματι στη διαπασων;;

Το χω ξαναγραψει νομιζω, και θα το λεω μεχρι να παιζει με τα κοκκαλα μου ο Κερβερος:

Οι θεωριες του alexk: #12

Το να ακους ενα τραγουδι, και να σε νοιαζει πιο πολυ ο στιχος, ειναι σαν να βλεπεις τσοντα και να σε ενδιαφερει η υποθεση.

Δηλαδη, θα μου πειτε, δεν κανει καμια διαφορα ενας καλος στιχος με εναν «κακο»;;

Και ναι και οχι. Κατ αρχην, δεν κανω τον δικηγορο για κατι ηλιθια σκυλοτραγουδα με τηλεοπτικα κλισε για τιτλο, η για φτηνιαρικα ελαφρο-ποπ με ριμες γραμμενες στο ποδι 13χρονου. Αλλα σε αυτα ουτως η αλλως ειναι για τα μπαζα και η μουσικη, αλλιως δεν θα εκανε το ιδιο «μπαμ» η κιτσαρια των στιχων. 

Στην ερωτηση «τι ποσοστο ειναι για σενα η μουσικη και ο στιχος μεσα σε ενα τραγουδι;;»

Η απαντηση μου ειναι οτι τα λογια δεν ειναι ποσοστο του τραγουδιου, αλλα συντελεστης βαρυτητας της μουσικης.

Με απλα μαθηματικα γενικης Γ’ Λυκειου, αυτο εχει διαφορα. Οταν η μουσικη ειναι ωραια, τοτε ενας στιχος που το εκφραζει εξυπνα (προσοχη!! Να εκφραζει το τραγουδι, οχι απαραιτητα την καψουρα σου) το κανει απλα γαματο.

Οταν η μουσικη ειναι 0, με οποιο ρητο νοημα της ζωης κι αν το πολλαπλασιασεις, το αποτελεσμα παραμενει ενα fuckin’ 0!!

Στη γλωσσα των λιγοτερο nerds, τι σημαινει αυτο:  Το να βαλεις ποιηση μεσα στη μουσικη για να την ακουσω καλυτερα, ειναι καλοδεχουμενο. Το να βαλεις μετριο τραγουδι στην ποιηση, για να τη βαφτισεις «μουσικο αριστουργημα» μου ειναι παντελως ασημαντο, αχρηστο, κι εκνευριστικο.

«Ρε alexk, δεν νιωθεις τιποτα απο τεχνη!! Η μουσικη ειναι ιστορια, ειναι παθος, ειναι πολιτισμος. Δεν μπορει να θεωρειται ποιοτικο ενα μπιτακι με δυο λεξεις να επαναλαμβανονται. Η μουσικη εκφραζει συναισθηματα, και γι αυτο η ουσια της βρισκεται στο νοημα του μυνηματος που περναει.»

ΟΧΙ ΑΜΟΥΣΕ, δεν παει ετσι!! Τιποτα σε μια τεχνη δεν ειναι πιο ουσιωδες, απο την τεχνη την ιδια. Εσυ βαζεις το λογοτεχνικο στοιχειο πανω απο το μουσικο, μεσα στο ιδιο του το σπιτι.

Οσο για τους «πολιτισμους» και τα «συναισθηματα»; Η μουσικη του Μπετοβεν και του Μοτσαρτ ειχε λογια;; Με τη λογικη σου, βγαζανε ‘σκουπιδια’. Αντιθετως, τα κομματια τους εμειναν στην ιστορια ως πηγαιες εμπνευσεις, και αφιερωμενα εξαιρετικα σε καποιες περιπτωσεις (πχ 9^η συμφωνια).

(και για να μη με ρωτησετε, οχι, ποτε δεν με ενδιεφερε η κλασικη μουσικη, και πιο πιθανο ειναι ο γιος μου να ακουει Linkin Park η maNga στην κοιλια της μανας σου, παρα Μπαχ. Τι σημανει αυτο; Οτι πρεπει να αμφισβητησω την ποιοτητα των κλασικων μουσικων, και μαλιστα επειδη δεν περνουν ρητα τα μυνηματα που θεωρω ρομαντικα; )

Αυτο ειναι που πρεπει να καταλαβεις: Η μουσικη υποτιθεται οτι σου μιλαει η ιδια!! Οι στιχοι περα απο το αισθητικο της προφορας, παιζουν το ρολο των υποτιτλων. Οταν δεν μπορεις να απολαυσεις ενα τραγουδι χωρις να στο εξηγησουν με λογια, τοτε ποιος ειναι που δεν αισθανεται απο μουσικη;;

Θα ακουσω ενα ερωτικο τραγουδι οταν μου αναβιωνει ρομαντικα αισθηματα, οχι επειδη νοιαστηκα για το ποσο γουσταρει ο στιχουργος τη γκομενα του.

Θα ακουσω ενα μπιτακι οταν θελω να χορεψω, οχι για τις δυο λεξεις που προφερονται σε ολο το τραγουδι.

Θα ακουσω μια δυνατη ροκια επειδη θελω κατι που να προσδιδει «δραση» (πχ οταν ετοιμαζομαι για μπαλα), οχι επειδη λενε για επαναστασεις, κατεστημενα, δυναμη της νεολαιας, κλπ.

Θα ακουσω death metal, οταν εχω διαθεση να σφαξω αυτον τον ανουσιο κοσμο πριν αυτοκτονησω, οχι επειδη με νοιαζει «ποσο γαμιεται ο Ιησους» και «ποτε θα ερθει ο διαολος να μας παρει».

(Παρεπιπτοντως, ΔΕΝ σκοπευω να το γυρισω στο death metal. Μπορειτε να ησυχασετε...)

Δεν ισχυει μονο για τη μουσικη

Και σε αλλα πραγματα μπορει να δεις το δασος και να χασεις το δεντρο. Ας παρουμε για παραδειγμα μια αλλη μορφη «καλων» τεχνων.

Αυτο ειναι τεχνη:

Μπορει ο καθενας να τα κανει;; Οχι.

Μπορει ο καθενας να τα εκτιμησει;; Ναι.

Δεν ειναι απαραιτητο φυσικα να σου αρεσει, ουτε το στυλ ουτε το αποτελεσμα. Αλλα η ποιοτητα υπαρχει (υποκειμενικα) και σου προσφερεται. Η φαντασια και η εκτελεστικη ικανοτητα του καλλιτεχνη εκφραζεται σε αυτα τα εργα, δεν κρυβεται σε μια δευτερευουσα μορφη.

Αυτο εδω τωρα:

Μπορει ο καθενας να το κανει;; Με τρια ποτηρακια βαρελισιας, κατι γινεται...

Μπορει ο καθενας να το εκτιμησει;; Οχι εσυ κι εγω, εμεις ειμαστε ουγκα-μπουγκα, βαρβαροι, κρινουμε τη ζωγραφια με βαση τη... ζωγραφικη (ωιμε!!). 

Αυτα ειναι για τους «πολιτισμενους», τους «ρομαντικους», τους «μορφωμενους», τους «επαναστατες», τους «καινοτομους», τους «βαθεις», τους «προχω», τους «καλλιεργημενους»...... 

Αυτους, τελος παντων, που μπορουν να σου γραψουν ενα δοκιμιο για την καθε κακογουστη μουτζαλια σε εναν πινακα, με στυλακι Μαεβιους Παχατουριδη:

«Αυτο το εργο τεχνης, μεσω της σκατο-μουτζουρας που απεικονιζει, συμβολιζει με μοναδικο τροπο τη συγχυση του εσωτερικου κοσμου του καλλιτεχνη. Δεν πρεπει να κρινεις απο αυτο που βλεπεις αμεσα, αλλα απο το οτι η ζωγραφια πηγαζει απο ενα βαθυ κινητρο της ψυχης.»

Ναι, ενω αλλοι που τους βγαινει η Παναγια να φτιαξουν ομορφα μια λεπτομερεια, προφανως και δεν εχουν ιδεα γιατι πιασαν τα πινελα στα καλα καθουμενα;; Χεσε μας ρε κουλτουριαρη...

Ο καλλιτεχνης αποτυπωσε τα ψυχολογικα του σε μια μορφη τεχνης. Μαγκια του!! Εγω γιατι πρεπει να εχω θετικη προδιαθεση απεναντι σε κατι που μου προκαλει επιληψια;; Ακροατης ειμαι, οχι ο ψυχιατρος του Νταλί: Η ουσια παραμενει αυτο που βλεπω/ακουω.

Και δεν καταλαβαινω γιατι υπαρχει η αισθηση οτι ο ρομαντισμος ειναι αντιστροφως αναλογος με την ποιοτητα.

Ας παρουμε ενα αλλο εργο του Πικασο: την Guernica. Υποτιθεται οτι αποτελει αριστουργημα αντιπολεμικου μυνηματος, επειδη απεικονιζει εναν περιεργα ζωγραφισμενο ταυρο, μια περιεργα ζωγραφισμενη μανα που κραταει το περιεργα ζωγραφισμενο νεκρο παιδι της, και αλλες περιεργα ζωγραφισμενες μορφες που συμβολιζουν φρικαλεοτητα.

Δηλαδη, αν ζωγραφιζε εναν ποιοτικα ζωγραφισμενο ταυρο, μαζι με μια ποιοτικα ζωγραφισμενη μανα, που θρηνει το ποιοτικα ζωγραφισμενο νεκρο παιδι της, και πιο διπλα την ποιοτικα ζωγραφισμενη αδερφη του να βιαζεται απο τους βαρβαρους, με background μια ποιοτικα ζωγραφισμενη φλεγομενη πολη, αυτο θα ηταν λιγοτερο αντιπολεμικο μυνημα;;

Ισα-ισα, θα ηταν πιο σοκαριστικο, οποτε θα εξυπηρετουσε πιο ευκολα το σκοπο του.

Δεν εχω προθεση βεβαια να ασχοληθω με υποτιμηση η οχι του ταλεντου του Πικασο, αλλα αν το μονο που ανεβαζει της αξια των εργων του ειναι το «νοημα», τοτε για μενα σαν ενας αμυητος alexk, δεν θα αξιζαν ουτε μια τριχα απο την αφανα του Bob Ross.

Για να επιστρεψουμε στη μουσικη: Ειναι το αναλογο με την κριτικη αφηρημενης ζωγραφικης που περιγραφω πιο πανω.

Μαγκια του στιχουργου να βγαζει τα λογια της καβλας του μεσα στο τραγουδι, αλλα ας μην περιμενει οτι θα το απολαυσω μονο γι αυτο το λογο, και πολυ περισσοτερο ας μην το απαιτησει.

Το λεω σκεπτομενος και απο την πλευρα του καλλιτεχνη. Εχω «γραψει» ερασιτενικα ορισμενα τραγουδια, και μαλιστα με ψαγμενους στιχους που αλλοι δεν θα καταλαβαιναν, και αλλοι θα θεωρουσαν υπερβολικα «ρομαντικους». Εστω οτι μια μερα γινονταν γνωστα: θα ηταν σχεδον ιδιο με προσβολη να μου πει καποιος: «Ξερεις Αλεξ, πολυ βαθυς ο στιχος σου, αλλα απο μουσικη λιγα πραγματα».

Ισον αποτυχια δηλαδη. Αν αυτοσκοπος δεν ηταν να δημιουργησω μια μουσικη της προκοπης, απλως θα καθομουν και θα εγραφα ποιηματα.

Επαναλαμβανω, για να μην παρεξηγουμαι: Δεν υπερασπιζομαι τις σαχλες ριμες, και τα εμπορικα κουλτουριαριλικια που κατακλυζουν τη συγχρονη βιομηχανια. Αν ειναι να βαζεις την ψυχη σου μεσα σε μια μελωδια, για να της βαζει στιχους ο Φοιβος, καλυτερα καντο trance, και να μην εχει λογια καθολου. Και παλι δεν αλλαζει το μοτιβο της θεωριας μου: Το νοημα βρισκεται σε αυτο που ακουω. Τελος.

Εξ εμπειριας, ξερω οτι οσοι ασχολουνται με τον ηχο της μουσικης, αντιλαμβανονται και σεβονται διαφορετικα γουστα. Μην κοιτατε εμενα που το παιζω (και ειμαι ενιοτε) ψωναρα στα αρθρα μου. Οι πιο σπαστικοι πρηξαρχιδες ειναι αυτοι που πατανε το κουμπακι με το "Play" στο στομα τους καθε φορα που ακουνε μπαλαντα: «Ακου ΣΤΙΧΟ!! Ακου ΝΟΗΜΑ!! Αυτη ειναι ΠΟΙΟΤΗΤΑ. ΠΡΕΠΕΙ να σου αρεσει. ΜΑΘΕ μουσικη». Και αυτοι ειναι που δινουν παραστασεις σε Youtube και blogs με αστειους τσακωμους στα comments.

Δεν θελει μεγαλη φιλοσοφια για ποιο λογο ισχυει αυτο: Οταν ασχολεισαι μονο με λογια, τοτε κρινεις τη μουσικη με βαση «συναισθηματισμους» και «ηθη». Οταν ξερεις τι μπορεις να ακουσεις σε ενα τραγουδι, τοτε ξερεις και τι θες να ακουσεις, αλλα ξερεις και τι μπορει να θελει ο αλλος.

Γουσταρω τραγουδια, οπως γουσταρω (με την καλη εννοια) φιλους: Γι αυτο που ειναι!! Δεν παυει να ειναι «γαμω τα τραγουδια» επειδη μιλαει για σκατα, οπως δεν παυει να ειναι «γαμω τα παιδια» επειδη ψηφιζει ΚΚΕ.

Η μουσικη ισως ειναι το μονο πραγμα στον κοσμο που δεν εξηγηται η ουσια του, μονο ακουγεται. Μην την ψειριζετε στα δοντια.

ΝΙΩΣΤΕ ΤΗΝ ΓΑΜΩΤΟ!!!




ΥΓ1:  Η "Ωρα της Γης" ειναι τωρα;; Τα ειπαμε και περυσι, και η γνωμη μου δεν αλλαζει. Οταν θες να κανεις διαιτα, ακολουθεις ενα συγκεκριμενο προγραμμα στη διατροφη σου. Αν μεινεις νηστικος για μια μερα, και μετα αρχισεις να τρως τον αγλαιωρα λογω στερησης, οχι μονο δεν υπαρχει ελπιδα να γινεις αιλουρος, αλλα θα συγχυσεις ακομα πιο πολυ τον μεταβολισμο σου.


ΥΓ2:  Χμμμ... Linkin Park ανεφερα πιο πανω;; Για καποιο λογο μου εχει κολλησει αυτες τις μερες το κομματι. Και, εννοειται, δεν ξερω τι λεει....